نقد فیلم قطار سریع‌السیر (Bullet Train) | بازی درخشان برد پیت

فیلم قطار سریع‌السیر یکی از آثاری است که از همان لحظه‌ی شروع، با ریتم تند، طنز سیاه و اکشن خیره‌کننده‌اش، مخاطب را درگیر می‌کند. این اثر به کارگردانی «دیوید لیچ» و با بازی درخشان «برد پیت» ترکیبی از خشونت اغراق‌آمیز، شوخ‌طبعی دیوانه‌وار و داستانی پر پیچ‌وخم است که همه‌چیز را در یک قطار سریع‌السیر در ژاپن به هم گره می‌زند. فیلم Bullet Train درست مثل سفری پرحادثه است؛ در هر واگن، شخصیتی جدید و ماجرایی عجیب در انتظار تماشاگر است.

داستان درباره‌ی مردی به نام «لیدی‌باگ» با بازی برد پیت است که پس از مدتی دوری از دنیای جنایت، دوباره به مأموریتی ساده بازمی‌گردد: سرقت یک کیف مرموز از داخل قطاری پرسرعت. اما او به‌زودی متوجه می‌شود که این مأموریت به‌هیچ‌وجه ساده نیست و دیگر مسافران قطار نیز هر یک با هدفی مشابه یا متضاد وارد ماجرا شده‌اند. فیلم قطار سریع‌السیر با این مقدمه، وارد دنیایی می‌شود پر از تصادف‌های بامزه، سوءتفاهم‌های خونین و نبردهایی که بیشتر به یک بازی دیوانه‌وار شباهت دارند تا مأموریت جنایی.

یکی از نقاط قوت فیلم Bullet Train، نحوه‌ی ترکیب طنز و خشونت است. کارگردان که سابقه‌ی ساخت فیلم‌هایی مانند «جان ویک» را دارد، این‌بار از همان مهارت در صحنه‌های اکشن بهره می‌برد، اما با لحنی سبک‌تر و طنزآمیزتر. هر مبارزه در فیلم نه‌تنها خیره‌کننده از نظر فنی است، بلکه با گفت‌وگوهای طنازانه و موقعیت‌های عجیب همراه می‌شود که حال‌وهوایی کمیک و مفرح به اثر می‌بخشد. این سبک، یادآور آثار تارانتینو و گای ریچی است؛ فیلم‌هایی که در آن دیالوگ‌ها به‌اندازه‌ی گلوله‌ها تأثیرگذارند.

فیلم قطار سریع‌السیر همچنین پر از شخصیت‌های رنگارنگ و به‌یادماندنی است. از دو برادر مزدور با لقب «لیمون» و «تانجرین» گرفته تا قاتلان حرفه‌ای دیگر، هرکدام با سبک خاص خود وارد داستان می‌شوند. فیلم با معرفی پیاپی این شخصیت‌ها، تعادلی میان اکشن، طنز و درام ایجاد می‌کند. در پس شوخی‌ها و زد‌و‌خوردها، داستان‌هایی از انتقام، بقا و سرنوشت نهفته است که به فیلم عمقی غیرمنتظره می‌دهد.

در ظاهر، فیلم Bullet Train اثری سرگرم‌کننده و پر از هیجان است، اما در لایه‌های پنهان‌تر خود، درباره‌ی مفهوم تقدیر و کنترل صحبت می‌کند. شخصیت اصلی دائماً سعی دارد از خشونت فاصله بگیرد، اما مدام در موقعیت‌هایی گرفتار می‌شود که او را به درگیری می‌کشانند. این تضاد، طنز تلخی ایجاد می‌کند که به فیلم هویتی منحصربه‌فرد می‌دهد.

در پایان بخش اول، تماشاگر وارد دنیایی می‌شود که هیچ چیز در آن تصادفی نیست. فیلم قطار سریع‌السیر با ریتمی تند و دیالوگ‌هایی پر از شوخی و فلسفه‌ی سرنوشت، وعده‌ی سفری پرهیجان و متفاوت را می‌دهد؛ سفری که در آن گلوله‌ها، خنده و غافلگیری در کنار هم جریان دارند.

فیلم قطار سریع‌السیر مجموعه‌ای از شخصیت‌های متفاوت و جذاب را گرد هم آورده که هرکدام با انگیزه‌ای خاص سوار قطار شده‌اند. این تنوع، قلب تپنده‌ی فیلم است. لیدی‌باگ، قهرمان خسته و بی‌میل به خشونت، در تمام طول داستان تلاش می‌کند از درگیری دوری کند، اما به‌طرزی طنزآمیز همیشه درگیرترین فرد ماجراست. او با فلسفه‌ای عجیب و طعنه‌آمیز به زندگی نگاه می‌کند و مدام از سرنوشت و شانس حرف می‌زند. همین نگاه فلسفی، تضادی جذاب میان شخصیت آرام او و دنیای خشونت‌بار اطرافش ایجاد می‌کند.

در کنار او، دو شخصیت لیمون و تانجرین، با دیالوگ‌های طنز و رابطه‌ای شبیه برادران واقعی، به یکی از دوست‌داشتنی‌ترین زوج‌های فیلم تبدیل می‌شوند. آن‌ها در ظاهر قاتلانی حرفه‌ای هستند، اما گفت‌وگوهایشان درباره‌ی اخلاق، عدالت و حتی برنامه‌ی کودکانه‌ای مثل «توماس قطار»، حال‌وهوایی کمیک و عمیق به فیلم می‌دهد. این ترکیب طنز و خشونت در فیلم Bullet Train، همان چیزی است که اثر را از یک اکشن ساده به روایتی چندلایه تبدیل می‌کند.

هر شخصیت در فیلم قطار سریع‌السیر نماینده‌ی نوعی نگاه به زندگی است. برخی به سرنوشت ایمان دارند، برخی به شانس، و برخی معتقدند همه چیز از پیش تعیین شده است. این تضاد فکری، در خلال درگیری‌ها و شوخی‌ها، به شکل گفت‌وگوهایی فلسفی و بامزه جلوه می‌کند. لیدی‌باگ مدام تلاش می‌کند خودش را از خشونت رها کند، اما انگار جهان او را به‌زور درگیر می‌کند. این ایده، جوهره‌ی طنز سیاه فیلم است: نمی‌توان از تقدیر گریخت.

کارگردان دیوید لیچ با مهارت بالایی، میان اکشن و طنز تعادل برقرار کرده است. او که پیش‌تر در ساخت فیلم‌هایی مانند «جان ویک» و «ددپول ۲» تجربه داشته، در فیلم Bullet Train توانسته سبک منحصربه‌فرد خود را به اوج برساند؛ صحنه‌هایی پر از خشونت طراحی‌شده، اما با حس شوخ‌طبعی و دیالوگ‌هایی هوشمندانه. نبردها در این فیلم، نه صرفاً برای هیجان، بلکه برای پیشبرد داستان و آشکار شدن لایه‌های شخصیتی انجام می‌شود.

یکی از ویژگی‌های مهم فیلم قطار سریع‌السیر، انسجام روایت در عین شلوغی است. با وجود تعدد شخصیت‌ها، داستان هیچ‌گاه از مسیر اصلی خود خارج نمی‌شود. هر کدام از این افراد، به شکلی ظریف با سرنوشت دیگری پیوند دارند و همین پیوندها باعث می‌شود روایت همچون پازلی پر از غافلگیری باشد. تماشاگر با هر صحنه، قطعه‌ای از این پازل را کشف می‌کند تا در نهایت، تصویر کامل را ببیند.

فیلم Bullet Train در این بخش از روایت، تماشاگر را درگیر بازی سرنوشت می‌کند؛ جایی که هیچ‌چیز تصادفی نیست و هر گلوله، هر برخورد و هر گفت‌وگو، معنایی پنهان دارد. طنز سیاه فیلم به‌جای خنده‌ی سطحی، لبخندی تلخ از درک بیهودگی خشونت بر لب مخاطب می‌نشاند. در دنیایی که همه می‌خواهند کنترل اوضاع را در دست بگیرند، فیلم یادآوری می‌کند که شاید هیچ‌کس واقعاً کنترل‌گر نیست.

بیشتر بخوانید: نقد فیلم Possessor 2020 | فرضیه روایی پیچیده

فیلم قطار سریع‌السیر از نظر بصری و فنی، یک تجربه‌ی چشم‌نواز و پرانرژی است. تمام وقایع در فضایی محدود یعنی داخل قطار اتفاق می‌افتد، اما کارگردان با خلاقیت در قاب‌بندی، نورپردازی و طراحی صحنه، موفق می‌شود فضایی پویا و متنوع خلق کند. هر واگن، رنگ، حال‌وهوا و شخصیت مخصوص به خود را دارد؛ از سالن آرام مخصوص مسافران گرفته تا کابین‌های خصوصی و بخش خدمات، هر قسمت از قطار همچون یک صحنه‌ی تئاتر طراحی شده تا موقعیت‌های تازه‌ای برای اکشن و طنز فراهم شود.

دیوید لیچ با بهره‌گیری از تجربه‌اش در ساخت صحنه‌های اکشن پرجزئیات، مبارزه‌هایی طراحی کرده که در عین خشونت، سرشار از خلاقیت هستند. در فیلم Bullet Train هر درگیری، ترکیبی از طنز، هیجان و ریتم سریع است. استفاده از وسایل معمولی قطار، مثل کیف، صندلی یا حتی آب‌میوه، در مبارزات باعث می‌شود نبردها غیرقابل پیش‌بینی و سرگرم‌کننده باشند. این صحنه‌ها یادآور سبک آثار «ددپول» و «جان ویک» هستند، اما با حس شوخ‌طبعی منحصربه‌فردی که فیلم قطار سریع‌السیر را از دیگر آثار اکشن متمایز می‌کند.

موسیقی فیلم نقش مهمی در حفظ ریتم و فضای پرانرژی آن دارد. آهنگ‌های پاپ ژاپنی، نواهای پرتحرک و تم‌های تند و مدرن، هماهنگ با سرعت قطار، حس حرکت مداوم را به بیننده منتقل می‌کنند. در بسیاری از صحنه‌ها، موسیقی نه‌تنها همراه، بلکه مکمل اکشن است؛ طوری که هر ضرب آهنگ، با ضربه‌ای در نبرد هماهنگ می‌شود و این هماهنگی باعث می‌شود فیلم حالتی شبیه به یک موزیک‌ویدئوی اکشن به خود بگیرد.

از نظر فیلم‌برداری، فیلم Bullet Train با استفاده از رنگ‌های درخشان، نورهای نئون و زوایای متنوع دوربین، فضایی کمیک‌بوکی و پرزرق‌وبرق خلق می‌کند. این سبک تصویری، هم با محتوای طنزآمیز اثر هم‌خوان است و هم انرژی بالای داستان را حفظ می‌کند. هر قاب، به‌گونه‌ای طراحی شده تا تماشاگر را درگیر کند و حتی در صحنه‌های گفت‌وگو، ریتم فیلم کند نمی‌شود.

یکی از نکات جالب فیلم قطار سریع‌السیر، استفاده از فضای بسته‌ی قطار برای ایجاد حس پیشرفت و اضطراب است. قطار در حرکت است و هیچ راه فراری وجود ندارد. این حس محدودیت، به تنش داستان می‌افزاید، در حالی که روایت با طنز و شوخی‌های پی‌درپی، از سنگینی فضا می‌کاهد. در واقع، فیلم میان دو حس متضاد حرکت می‌کند: خنده و خشونت، آرامش و آشوب.

فیلم Bullet Train با تمام رنگ‌ها، صداها و حرکاتش، تماشاگر را به سفری شلوغ و پرحادثه می‌برد. در ظاهر، فقط یک اکشن پرزرق‌وبرق است، اما در عمق، نگاهی هوشمندانه به شانس، تقدیر و تصادف دارد. صحنه‌ها طوری طراحی شده‌اند که هر اتفاقی، هرچند تصادفی، در نهایت به نقطه‌ای معنادار ختم می‌شود. این هماهنگی میان فرم و محتوا، از فیلم تجربه‌ای منسجم و تماشایی می‌سازد.

فیلم قطار سریع‌السیر در نهایت ثابت می‌کند که ترکیب اکشن، طنز و فلسفه‌ی زندگی می‌تواند به اثری متفاوت و سرگرم‌کننده تبدیل شود. این فیلم نه‌تنها به دنبال ارائه‌ی صحنه‌های هیجان‌انگیز است، بلکه در لایه‌های زیرین خود مفاهیمی مثل سرنوشت، تصادف، شانس و کنترل را بررسی می‌کند. شخصیت لیدی‌باگ، نماد انسانی است که در تلاش برای فرار از خشونت، بارها درون آن سقوط می‌کند. او یاد می‌گیرد که گاهی نمی‌توان همه چیز را کنترل کرد و زندگی پر از حوادث غیرمنتظره است؛ اما در میان این هرج‌ومرج، شاید بتوان معنا و آرامش را یافت.

فیلم Bullet Train با ریتم تند و طنز هوشمندانه‌اش، به تماشاگر یادآوری می‌کند که حتی در میان آشوب، می‌توان لحظاتی برای خندیدن پیدا کرد. خشونت فیلم، در عین اغراق، بیشتر شبیه یک رقص است تا نبردی خونین؛ صحنه‌هایی پر از شوخی و موقعیت‌های غیرقابل پیش‌بینی که هرکدام نقطه‌ای تازه از داستان را روشن می‌کنند. نتیجه‌ی این ساختار، روایتی است که هم سرگرم‌کننده است و هم در لایه‌های پنهان خود تأمل‌برانگیز.

کارگردان دیوید لیچ با استفاده از سبک خاص خود، موفق می‌شود دنیایی خلق کند که در آن اکشن و فلسفه هم‌زیستی دارند. فیلم قطار سریع‌السیر نشان می‌دهد که حتی یک مأموریت ساده، می‌تواند به مجموعه‌ای از برخوردهای بامزه و درس‌های عمیق درباره‌ی زندگی تبدیل شود. هر شخصیت در این فیلم، بخشی از معماست و هر رویداد، حلقه‌ای از زنجیره‌ی سرنوشت. هیچ چیز تصادفی نیست، و همین نگاه، طنز فیلم را به عمقی فلسفی می‌کشاند.

در پایان، لیدی‌باگ نه قهرمانی پیروز است و نه شکست‌خورده، بلکه انسانی است که در میان خشونت، به درکی تازه از خود می‌رسد. فیلم Bullet Train با این پایان، پیامی ساده اما تأثیرگذار می‌دهد: زندگی مانند قطاری پرسرعت است؛ گاهی می‌توان انتخاب کرد که در کدام واگن بنشینی، اما نمی‌توان مسیر را کنترل کرد. مهم آن است که در این سفر، لبخند بزنی و از مسیر لذت ببری.

فیلم قطار سریع‌السیر در مجموع، تجربه‌ای پرانرژی، خلاقانه و منحصربه‌فرد است؛ اثری که نه‌تنها تماشاگر را می‌خنداند، بلکه او را به فکر فرو می‌برد. ترکیب صحنه‌های اکشن خیره‌کننده، موسیقی پرهیجان، طنز هوشمندانه و پیام انسانی، این فیلم را به یکی از جذاب‌ترین اکشن‌های سال تبدیل کرده است. اگر به دنبال فیلمی هستی که هم هیجان‌انگیز باشد و هم معنایی عمیق در پس ظاهر پرزرق‌وبرقش پنهان کند، فیلم قطار سریع‌السیر انتخابی عالی است.